शुक्रवार, 30 मार्च 2012

नवदुर्गास्तोत्रम NAVDURGA

।।  ॐ ऐं ह्री क्लीं चामूण्डायै विच्चे ।।

मार्कण्डेयपुराणे देवी माहात्म्ये देवि कवचे

...........|| नवदुर्गास्तोत्रम ||..............

ॐ प्रथमं शैलपुत्रीति द्वितीयं ब्रह्मचारिणी।
तृतीयं चंद्रघण्टेति कूष्माण्डेति चतुर्थकम।।

पञ्चमं स्कन्दमातेति षष्ठम कात्यायनीति च।
सप्तमं कालरात्रिश्च महागौरीति चाष्टमम।।

नवमं सिद्धिदात्री च नवदुर्गा: प्रकीर्तिता:।
उक्तान्येतानि नामानि ब्रह्मणैव महात्मना।।

अग्निना दह्यमानस्तु शत्रुमध्ये गतो रणे ।
विषमे दुर्गमे चैव भयार्ता: शरणम गता: ।।

न तेषां जायते किश्चिदशुभं रणसङ्कटे।
नापदं तस्य पश्यामि शोकदु:खभयं नहि ।।

यैस्तु भक्त्या स्मृता नूनं तेषां वृद्धि:प्रजायते।
ये त्वां स्मरन्ति देवेशी रक्षशे नात्रशंशय: ।।

ॐ तत्सत


माता के उक्त नौ रूपों के नाम क्रमश: इस प्रकार हैं ---

1. शैलपुत्री - पर्वतराज हिमालय की पुत्री होने के कारण मां दुर्गा को शैलपुत्री कहा जाता है।

2.ब्रह्मचारिणी - ब्रह्मचारिणी अर्थात जब उन्होंने तपश्चर्या द्वारा शिव को पाया था।

3. चंद्रघंटा - चंद्रघंटा अर्थात जिनके मस्तक पर चंद्र के आकार का तिलक है।

4.कुष्मांडा - ब्रह्मांड को उत्पन्न करने की शक्ति प्राप्त करने के बाद उन्हें कुष्मांडा कहा जाने लगा। उदर से अंड तक वे अपने भीतर ब्रह्मांड को समेटे हुए हैं। इसीलिए कुष्मांडा कहलाती हैं।

5.स्कंदमाता - उनके पुत्र कार्तिकेय का नाम स्कंद भी है, इसीलिए वे स्कंद की माता कहलाती हैं।

6.कात्यायनी - यज्ञ की अग्नि में भस्म होने के बाद महर्षि कात्यायन की तपस्या से प्रसन्न होकर उन्होंने उनके यहां पुत्री रूप में जन्म लिया था, इसीलिए वे कात्यायनी कहलाती हैं।

7. कालरात्रि - मां पार्वती देवी काल अर्थात हर तरह के संकट का नाश करने वाली हैं, इसीलिए कालरात्रि कहलाती हैं।

8. महागौरी - माता का वर्ण पूर्णत: गौर अर्थात गौरा (श्वेत) है, इसीलिए वे महागौरी कहलाती हैं।

9. सिद्धिदात्री - जो भक्त पूर्णत: उन्हीं के प्रति समर्पित रहता है, उसे वे हर प्रकार की सिद्धि दे देती हैं, इसीलिए उन्हें सिद्धिदात्री कहा जाता है।

जय माँ भवानी...

श्री दुर्गाष्टोत्तर शतनाम स्त्रोतम्

शतनाम प्रवक्ष्यामि शृणुष्व कमलानने ।
यस्य प्रसादमात्रेण दुर्गा प्रीता भवेत् सती ।।
ऊँ सती साध्वी भवप्रीता भवानी भवमोचनी ।
आर्या दुर्गा जय चाद्या त्रिनेत्रा शूलधारिणी ।।
पिनाकधारिणी चित्रा चण्डघंटा महातपाः ।
मनो बुद्धिरहंकारा चित्तरूपा चिता चितिः ।।
सर्वमन्त्रमयी सत्ता सत्यानन्दस्वरूपिणी ।
अनन्ता भाविनी भाव्या भव्या-भव्या सदागतिः ।।
शाम्भवी देवमाता च चिन्ता रत्नप्रिया सदा ।
सर्वविद्या दक्षकन्या दक्षयज्ञविनाशिनी ।।
अपर्णानेकवर्णा च पाटला पाटलावती ।
पट्टाम्बरपरिधाना कलमञ्जीररञ्जिनी ।।
अमेयविक्रमा क्रूरा सुन्दरी सुरसुन्दरी ।
वनदुर्गा च मातंगी मतंगमुनिपूजिता ।।
ब्राह्मी माहेश्वरी चैन्द्री कौमारी वैष्णवी तथा ।
चामुण्डा चैव वाराही लक्ष्मीश्च पुरूषाकृतिः ।।
विमलोत्कर्षिणी ज्ञाना क्रिया नित्या च बुद्धिदा ।
बहुला बहुलप्रेमा सर्ववाहनवाहना ।।
निशुम्भ-शुम्भहननी महिषासुरमर्दिनी ।
मधुकैटभहन्त्री च चण्ड-मुण्डविनाशिनी ।।
सर्वासुरविनाशा च सर्वदानवघातिनी ।
सर्वशास्त्रमयी सत्या सर्वास्त्रधारिणी तथा ।।
अनेकशस्त्रहस्ता च अनेकास्त्रस्य धारिणी ।
कुमारी चैककन्या च कैशोरी युवती यतिः ।।
अप्रौढा चैव प्रौढा च वृद्धमाता बलप्रदा ।
महोदरी मुक्तकेशी घोररूपा महाबला ।।
अग्निज्वाला रौद्रमुखी कालरात्रिस्तपस्विनी ।
नारायणी भद्रकाली विष्णुमाया जलोदरी ।।
शिवदूती कराली च अनन्ता परमेश्वरी ।
कात्यायनी च सावित्री प्रत्यक्षा ब्रह्मवादिनी ।।
य इदं प्रपठेन्नित्यं दुर्गानामशताष्टकम् ।
नासाध्यं विद्यते देवि त्रिषु लोकेषु पार्वति ।।
धनं धान्यं सुतं जायां हयं हस्तिनमेव च ।
चतुर्वर्गं तथा चान्ते लभेन्मुक्तिं च शाश्वतीम् ।।
कुमारीं पूजयित्वा तु ध्यात्वा देवीं सुरेश्वरीम् ।
पूजयेत् परया भक्त्या पठेन्नामशताष्टकम् ।।
तस्य सिद्घिर्भवेद् देवि ! सर्वैः सुरवरैरपि ।
राजानो दासतां यान्ति राज्यश्रियमवाप्नुयात् ।।
गोरोचना-लक्तक-कुंकुमेन सिन्दूर-कर्पूर-मधुत्रयेण ।
विलिख्य यन्त्रं विधिना विधिज्ञो भवेत् सदा धारयते पुरारिः ।।
भौमावास्यानिशामग्रे चन्द्र शतभिषां गते ।
विलिख्य प्रपठेत् स्त्रोत्रं स भवेत् सम्पदां पदम् ।।

।। जय माँ भवानी ।।

नोट ► ये तन्त्रोक्त पाठ स्त्रियों के लिये विशेष है
विशेषतः ये अमावस्या की मध्य रात्रि में मां भगवती का पूजन करें उसके बाद इसका 108 बार पाठ करके लाभ उठा सकती हैं

अष्टम स्वरुप महागौरी Eighth Form of Goddess- MahaGauri Stuti Mantra


श्वेते वृषे समारूढा: श्वेताम्बरधरा शुचि:।
महागौरी शुभम दद्यान्महदेवप्रमोददा ।।

Shwete Vrashe Samarudhah Shwetambar-dhara Shuchi।
Mahagauri Shubham Dadhyanmahdev-pramodada ।।

Representing Calmness and absolute innocence, this form of goddess represents the parvati aspect of the Great Goddess.

The eighth manifestation of Great Goddess Durga is MahaGauri. The white goddess, the fairness of her being is constantly compared to the conch, moon and kund flowers. All her adornments, clothes and jewelery are always white. She is always envisaged and worshiped as an 8-years old.

Due to Intense and prolonged nature of her arduous tapasya, the body of Sati was shriveled and blackened. When Shiva was moved bu her devotion, he consented to take sati as his consort and bathed her body with the waters of the celestial river Ganga and immediately her body became dazzling white and returned to the fresh vitality of 8-years old, the age at which possibly the goddess as a young girl heard the words of Narada muni, which moved her to seek the most perfect of bride-grooms, Shiva as her consort.

Mahagauri holds in 2 of her hands the Trishool and Damroo, symbols most closely associated with Lord Shiva. The benign goddess symbolizes the purity of childlike innocence as well as the unwavering determination needed to fulfill her arduous meditation.

सातवीं शक्ति माँ कालरात्रि 7th Form of Goddess - Kaalratri Mata

माँ दुर्गाजी की सातवीं शक्ति कालरात्रि के नाम से जानी जाती हैं। दुर्गापूजा के सातवें दिन माँ कालरात्रि की उपासना का विधान है। इनके शरीर का रंग घने अंधकार की तरह एकदम काला है। सिर के बाल बिखरे हुए हैं। गले में विद्युत की तरह चमकने वाली माला है। इनके तीन नेत्र हैं। ये तीनों नेत्र ब्रह्मांड के सदृश गोल हैं। इनसे विद्युत के समान चमकीली किरणें निःसृत होती रहती हैं। माँ की नासिका के श्वास-प्रश्वास से अग्नि की भयंकर ज्वालाएँ निकलती रहती हैं। इनका वाहन गर्दभ (गदहा) है। ये ऊपर उठे हुए दाहिने हाथ की वरमुद्रा से सभी को वर प्रदान करती हैं। दाहिनी तरफ का नीचे वाला हाथ अभयमुद्रा में है। बाईं तरफ के ऊपर वाले हाथ में लोहे का काँटा तथा नीचे वाले हाथ में खड्ग (कटार) है। माँ कालरात्रि का स्वरूप देखने में अत्यंत भयानक है, लेकिन ये सदैव शुभ फल ही देने वाली हैं। इसी कारण इनका एक नाम 'शुभंकारी' भी है। अतः इनसे भक्तों को किसी प्रकार भी भयभीत अथवा आतंकित होने की आवश्यकता नहीं है।

या देवी सर्वभू‍तेषु माँ कालरात्रि रूपेण संस्थिता। नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नम:।।
अर्थ : हे माँ! सर्वत्र विराजमान और कालरात्रि के रूप में प्रसिद्ध अम्बे, आपको मेरा बार-बार प्रणाम है। या मैं आपको बारंबार प्रणाम करता हूँ। हे माँ, मुझे पाप से मुक्ति प्रदान कर।





जय त्वं देवि चामुंडे जय भूतार्तिहारिणी !
जय सर्वगते देवि कालरात्रि नामोSस्तु  ते !!

Jaya-Twam Devi Chamunde Jaya Bhootartihaarini !
Jaya Sarwagate-Devi KaalRaatri Namostute !!


Meaning -
देवि चामुंडे ! तुम्हारी जय हो ! सम्पूर्ण प्राणियों की पीड़ा हरने वाली देवि ! तुम्हारी जय हो ! सब में व्याप्त रहने वाली देवि ! तुम्हारी जय हो ! कालरात्रि ! तुम्हे नमस्कार है !!


Despite her terrifying appearance, she is also known as Shubhankari because she is the unparalleled granter of boons and harbinger of success.

The terrible and terrifying energy of goddess Durga is manifested on the seventh day in the form of Kaalratri. Armed with Khadag apart from brandishing the scythe like weapon, Kaalratri is also a 4 armed goddess like Katyayani, her 2 bare hands are also composed in mudras of Var (blessing) and Abhay (Fearlessness).
She is also the most powerful force of protection, a goddess who protects all her devotees from all kinds of harm - physical and metaphysical.

छठ रूप माँ कात्यायनीSixth Form of Goddess- Katyayani Stuti Mantra

माँ दुर्गा के छठे रूप को माँ कात्यायनी के नाम से पूजा जाता है. महर्षि कात्यायन की कठिन तपस्या से प्रसन्न होकर उनकी इच्छानुसार उनके यहां पुत्री के रूप में पैदा हुई थीं. महर्षि कात्यायन ने इनका पालन-पोषण किया तथा महर्षि कात्यायन की पुत्री और उन्हीं के द्वारा सर्वप्रथम पूजे जाने के कारण देवी दुर्गा को कात्यायनी कहा गया.
देवी कात्यायनी अमोद्य फलदायिनी हैं इनकी पूजा अर्चना द्वारा सभी संकटों का नाश होता है, माँ कात्यायनी दानवों तथा पापियों का नाश करने वाली हैं. देवी कात्यायनी जी के पूजन से भक्त के भीतर अद्भुत शक्ति का संचार होता है. इस दिन साधक का मन ‘आज्ञा चक्र’ में स्थित रहता है. योग साधना में इस आज्ञा चक्र का अत्यंत महत्वपूर्ण स्थान है. साधक का मन आज्ञा चक्र में स्थित होने पर उसे सहजभाव से मां कात्यायनी के दर्शन प्राप्त होते हैं. साधक इस लोक में रहते हुए अलौकिक तेज से युक्त रहता है.
माँ कात्यायनी का स्वरूप अत्यन्त दिव्य और स्वर्ण के समान चमकीला है. यह अपनी प्रिय सवारी सिंह पर विराजमान रहती हैं. इनकी चार भुजायें भक्तों को वरदान देती हैं, इनका एक हाथ अभय मुद्रा में है, तो दूसरा हाथ वरदमुद्रा में है अन्य हाथों में तलवार तथा कमल का फूल है.



चंद्र्हासुज्ज्वलकरा शार्दुलवरवाहना !
कात्यायनी शुभम दध्यादेवी दानवघातिनी !!

ChandrhaasujjwalKara Shaardulvar-wahana !
Katyayani dadhyadevi Daanavghaatini !!


Meaning -
चन्द्र को उज्जवल करने वाली. सिंह के वाहन वाली , दानव का नाश करने वाली कात्यायनी देवी को प्रणाम !!

Explanation-

The origins of Katyayani goddess are closely linked to bloodline of the sage KAT who beget the saint Katya as his son. Eventually famous saint katyayan was born in this line. It was his desire that goddess be born in his house as his daughter. The world meanwhile was reeling under tyrannies of demon mahishasur. The goddess appealed by the trinity of Brahma, Vishnu, Shiva born on 4th Navratra. Goddess accepted the ritual worship of katayayan rishi for 3days and on the tenth day Durga slew the demon Mahishasur. Goddess was born in Katayan's house so she adopted the name Katyayani.

Katyayani devi is depicted as a four armed goddess astride a lion. She holds a sword in one hand, a lotus in another, and remaining 2 hands are composed in mudras of blessing and the mudra of fearlessness, the blessing extended to all of katyayani's devotees.

As a potent force and facet of female energy, Katyayani claims as her own the Ajna or Agya Chakra. Symbolized by a lotus with 2 petals, this chakra is also known as third eye chakra.

पंचम स्वरुप स्कन्दमाता Fifth Form of Goddess- Skand Mata Stuti Mantra

सिंहासनगता नित्यं पद्माश्रितकरद्वया।
शुभदास्तु सदा देवी स्कन्दमाता यशस्विनी॥

भगवती दुर्गा के पाँचवे स्वरुप को स्कन्दमाता के रुप में माना जाता है। भगवान स्कन्द अर्थात् कार्तिकेय की माता होने के कारण इन्हें स्कन्द माता कहते हैं। स्कन्दमातृस्वरुपिणी देवी की चार भुजाएँ हैं। ये दाहिनी तरफ़ की ऊपर वाली भुजा से भगवान स्कन्द को गोद में पकड़े हुए हैं। बायीं तरफ़ की ऊपर वाली भुजा वरमुद्रा में तथा नीचे वाली भुजा जो ऊपर की ओर उठी है। उसमें भी कमल-पुष्प ली हुई हैं। ये कमल के आसन पर विराजमान रहती हैं। इसी कारण इन्हें पद्मासना देवी भी कहा जाता है। सिंह भी इनका वाहन है। नवरात्रे - पूजन के पाँचवे दिन इन्ही माता की उपासना की जाती है। स्कन्द माता की उपासना से बालरुप स्कन्द भगवान की उपासना स्वयं हो जाती है।
माँ स्कन्द माता की उपासना से उपासक की समस्त इच्छाएँ पूर्ण हो जाती हैं।



सिंघासनगता नित्यम पद्माश्रितकरद्वया !
शुभदास्तु सदा देवी स्कन्द माता यशश्विनी !!

Singashangata Nityam PadmashritKardwaya !
Shubhdaastu Sada Devi SkandMata Yashashwini !!

Meaning - नित्य सिंह के आसन पर विराजमान, दो हाथो में कमल के पुष्प धारण करने वाली, यशश्विनी देवी स्कन्दमाता सदा शुभ फल प्रदान करो !!

Explanation-

Astride a Lion while holding the infant, Skanda, in her arms, the four-armed goddess is also known as Pasmasana Devi !

Skandmata* is revered for having produced such a remarkable son and worshiped as the mother figure par excellence. she does not wield a weapon and holds instead 2 lotuses in her 2 upper hands.As a potent force and facet of the female energy, Skandmata claims as her own the Vishuddhi Chakra.
Symbolized by a lotus with 16 petals, this Chakra is also known as the throat Chakra that symbolizes creativity and communications.

*SkandMata - Mother of Skanda (Kartikey) is another name of goddess parvati.

चतुर्थ स्वरुप माँ कुष्मांडा Fourth Form of Goddess Kushmanda Mata Stuti Mantra


सुरासम्पूर्णकलशं रूधिराप्लुतमेव च !
दधाना हस्तपद्माभ्याम कुष्मांडा शुभदास्तु मे !!

Sura-sampurn-kalasham Rudhiraplutmeva Ch !
Dadhana Hast-padhmabhyaam Kushmanda Shubhdaastu me !!

Goddess Kushmanda is always portrayed as radiating with an immense inner light. The radiance of a hundred thousand suns is contained in her, her brilliance is incomparable and she resides deep within the heart of the sun where no other god or goddess can withstand the brilliance. She alone illuminates the ten directions and all the worlds.

Anahat Chakra - symbolised by a lotus with 12 petals. Also known as Heart chakra, emphasis the qualities of the heart - love and compassion but most of all equilibrium.

तृतीय स्वरूप माँ चंद्रघंटा Third Form of Goddess- Chandraghanta Mata Stuti Mantra


या देवी सर्वभू‍तेषु माँ चंद्रघंटा रूपेण संस्थिता। नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नम:।।
अर्थ : हे माँ! सर्वत्र विराजमान और चंद्रघंटा के रूप में प्रसिद्ध अम्बे, आपको मेरा बार-बार प्रणाम है। या मैं आपको बारंबार प्रणाम करता हूँ। हे माँ, मुझे सब पापों से मुक्ति प्रदान करें।

नवरात्रि के तीसरे दिन मां दुर्गा के चंद्रघंटा स्वरूप की पूजा की जाती है। यह शक्ति माता का शिवदूती स्वरूप है। इनके मस्तक पर घंटे के आकार का अर्धचंद्र है, इसी कारण इन्हें चंद्रघंटा देवी कहा जाता है। असुरों के साथ युद्ध में देवी चंद्रघंटा ने घंटे की टंकार से असुरों का विनाश कर दिया था। यह नाद की देवी हैं, स्वर विज्ञान की देवी हैं। इनके पूजन से साधक को मणिपुर चक्र के जाग्रत होने वाली सिद्धियां स्वत: प्राप्त हो जाती हैं तथा सांसारिक कष्टों से मुक्ति मिलती है। मां चन्द्रघंटा मस्तक पर चंद्रमा को धारण किए हुए है।
देवी स्वरूप चंद्रघंटा बाघ की सवारी करती है। इसके दस हाथों में कमल, धनुष-बाण, कमंडल, तलवार, त्रिशूल और गदा जैसे अस्त्र हैं। इसके कंठ में सफेद पुष्प की माला और रत्नजड़ित मुकुट शीर्ष पर विराजमान है। अपने दोनों हाथों से यह साधकों को चिरायु आरोग्य और सुख सम्पदा का वरदान देती है। इनकी आराधना से मनुष्य के हृदय से अहंकार का नाश होता है तथा वह असीम शांति की प्राप्ति कर प्रसन्न होता है। मां चन्द्रघंटा मंगलदायनी है तथा भक्तों को निरोग रखकर उन्हें वैभव तथा ऐश्वर्य प्रदान करती हैं। उनके घंटो मे अपूर्व शीतलता का वास है।

वन्दे वांछित लाभाय चन्द्रार्धकृत शेखरम्। सिंहारूढा चंद्रघंटा यशस्वनीम्॥
मणिपुर स्थितां तृतीय दुर्गा त्रिनेत्राम्। खंग, गदा, त्रिशूल,चापशर,पदम कमण्डलु माला वराभीतकराम्॥
पटाम्बर परिधानां मृदुहास्या नानालंकार भूषिताम्। मंजीर हार केयूर,किंकिणि, रत्नकुण्डल मण्डिताम॥
प्रफुल्ल वंदना बिबाधारा कांत कपोलां तुगं कुचाम्। कमनीयां लावाण्यां क्षीणकटि नितम्बनीम्॥





पिंडजप्रवरारुढ़ा चन्दकोपास्त्रकैर्युता !
प्रसादं तनुते मह्यं चन्द्रघंटेति विश्रुता !!

Pindajpravararoodha chandkopaastrakairyuta !
Prasaadam tanute mahyam chandraghanteti vishruta !!



As a goddess she exemplifies calm and material well being. Her adornments are rich and signify material comfort. In a sense, She is the goddess who rids our life of obstructions and evil energy.


She derives her name from her most prominent ornament, a half moon shaped like a bell that smites all evil beings such as demons and instills fear in their hearts.

As a potent force and facet of the female energy, Goddess Chandraghanta claims as her own the Manipur Chakra. Symbolized by a lotus with ten petals, this chakra is also known as "nabhi" or navel chakra. This Manipur chakra embodies the change or conversion from simplicity to complexity.


द्वितीय स्वरुप माँ ब्रह्मचारिणी Second Form of Goddess Brahmacharini Mata Stuti Mantra

दधाना करपद्माभ्यामक्षमाला कमण्डलु !
देवी प्रसीदतु मयि ब्रह्म्चारिन्यनुतमा !!

Dadhana karpadmabhayaamaqshmala kamadalu !
Devi prasidatu mayi brahmchaarinyanutama !!

Meaning (Hindi)-
जिनके हाथों में पद्म (अर्थात कमल का पुष्प) , रुद्राक्ष माला, और कमंडल है, वो उत्तम ब्रह्मचारिणी माता मुझ पर प्रसन्न हों !!

Explanation-
Goddess Brahmchaarini wears white color clothes, she holds rudraksh mala, lotus flower, kamandalu, in her hands. Goddess brahmcharini is the "tapaswini" roop of goddess.. who gives freedom from Kaama, krodha.

दधाना करपद्माभ्यामक्षमालाकमण्डलू । देवी प्रसीदतु मयि ब्रह्मचारिण्यनुत्तमा ॥
नवरात्र पर्व के दूसरे दिन माँ ब्रह्मचारिणी की पूजा-अर्चना की जाती है। ब्रह्म का अर्थ है तपस्या और चारिणी यानी आचरण करने वाली। इस प्रकार ब्रह्मचारिणी का अर्थ हुआ तप का आचरण करने वाली। इनके दाहिने हाथ में जप की माला एवं बाएँ हाथ में कमण्डल रहता है। माँ दुर्गाजी का यह दूसरा स्वरूप भक्तों और सिद्धों को अनन्तफल देने वाला है। इनकी उपासना से मनुष्य में तप, त्याग, वैराग्य, सदाचार, संयम की वृद्धि होती है। जीवन के कठिन संघर्षों में भी उसका मन कर्तव्य-पथ से विचलित नहीं होता। माँ ब्रह्मचारिणी देवी की कृपा से उसे सर्वत्र सिद्धि और विजय की प्राप्ति होती है। दुर्गा पूजा के दूसरे दिन इन्हीं के स्वरूप की उपासना की जाती है।
इस दिन ऐसी कन्याओं का पूजन किया जाता है जिनका विवाह तय हो गया है लेकिन अभी शादी नहीं हुई है। इन्हें अपने घर बुलाकर पूजन के पश्चात भोजन कराकर वस्त्र, पात्र आदि भेंट किए जाते हैं।
प्रत्येक सर्वसाधारण के लिए आराधना योग्य यह श्लोक सरल और स्पष्ट है। माँ जगदम्बे की भक्ति पाने के लिए इसे कंठस्थ कर नवरात्रि में द्वितीय दिन इसका जाप करना चाहिए।

या देवी सर्वभू‍तेषु माँ ब्रह्मचारिणी रूपेण संस्थिता। नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नम:।।
अर्थ : हे माँ! सर्वत्र विराजमान और ब्रह्मचारिणी के रूप में प्रसिद्ध अम्बे, आपको मेरा बार-बार प्रणाम है। या मैं आपको बारंबार प्रणाम करता हूँ।

प्रथम स्वरूप माता शैलपुत्री First Form of Goddess- Shailputri Stuti Mantra

वन्दे वांछितलाभाय चंद्रार्धक्रतशेखराम !
वृषारूढां शूलधरां शैलपुत्री यशस्विनीम !!

Vande Vanchhitalabhay chandrardhakritshekharam !
Vrisharudham Shooldharam Shailputreem Yashasvineem !!


Meaning (Hindi) -
शैलपुत्री माता जो यशस्विनी हैं, जिनके मस्तक पे आधा चन्द्र सुशोभित है, जो वृष पे आरुड़ हैं , इच्छित लाभ देने वाली हैं, उनकी हम वंदना करते हैं !!

Explanation-
Shailputri is one of many names of goddess Parvati. She is called Shail-bala or Shail-putri because she was born as Himalaya's Daughter. Himalaya, being a mountain( parvat or Shail), she is called parvati or shail-putri. Navratre's first day is devoted to Shailputri mata. She rides on Vrash (Bull), she has Shool (Trident) in one of her hands, there is half-moon on her crown, she is benefitial for whatever one wishes.


।।  ॐ ऐं ह्री क्लीं चामूण्डायै विच्चे ॐ शैलपुत्री देव्यै नम: ।।
वन्दे वांछितलाभाय चन्दार्धकृतशेखराम। वृषारूढां शूलधरां शैलपुत्री यशस्विनीम्।।

नवरात्रि के पहले दिन मां दुर्गा के प्रथम स्वरूप माता शैलपुत्री का पूजन किया जाता है। ये ही नवदुर्गाओं में प्रथम दुर्गा हैं। पर्वतराज हिमालय के घर पुत्री रूप में उत्पन्न होने के कारण इनका नाम शैलपुत्री(शैलजा) पड़ा। इस प्रथम दिन की उपासना में योगी अपने मन को 'मूलाधर' चक्र में स्थित करते हैं और यहीं से उनकी योग साधना का प्रारंभ भी होता है। वृषभारूढ़ माता शैलपुत्री के दाहिने हाथ में त्रिशूल और बांए हाथ में कमल-पुष्प सुशोभित है। अपने पूर्वजन्म में ये प्रजापति दक्ष के घर की कन्या के रूप में उत्पन्न हुईं थीं। तब इनका नाम 'सती' था और इनका विवाह भगवान शंकरजी से हुआ था। माता सती ने अगले जन्म में शैलराज हिमालय की पुत्री के रूप में जन्म लिया और "शैलपुत्री" नाम से विख्यात हुईं। पार्वती, हैमवती भी उन्हीं के नाम हैं। उपनिषद की कथा के अनुसार इन्हीं ने हैमवती स्वरूप से देवताओं का गर्व- भंजन किया था। पूर्वजन्म की भांति ही वे इस बार भी शिवजी की ही अर्धांगिनी बनीं। नवदुर्गाओं में प्रथम शैलपुत्री दुर्गा का महत्व और शक्तियाँ अनंत हैं।


बुधवार, 28 मार्च 2012

दुर्गा सप्त श्लोकी (All Mantras With Meaning)

शिव उवाच -
देवी त्वम् भक्तसुलभे सर्वकार्यविधायिनी । 
कलौ हि कार्यासिद्ध्यार्थमुपायम ब्रूहि यत्नतः ।। 

हे देवी ! तुम भक्तो के लिए सुलभ हो और समस्त कर्मो का विधान करने वाली हो ।  कलियुग में कामनाओ की सिद्धि हेतु यदि कोई उपाय हो तो उसे अपनी वाणी द्वारा सम्यक रूप से व्यक्त करो ।

देव्युवाच-
शृणु देव प्रवक्ष्यामि कलौ सर्वेष्टसाधनम । 
मया तवैव स्नेहेनाप्यम्बास्तुतिः प्रकाश्यते ।। 

हे देव ! आपका मेरे ऊपर बहुत  स्नेह है ! कलियुग में समस्त कामनाओं को सिद्ध करने वाला जो साधन है वह बतलाउंगी , सुनो ! उसका नाम है ' अम्बास्तुती ' !

ॐ अस्य श्रीदुर्गासप्तश्लोकीस्तोत्रमंत्रस्य नारायण ऋषि:,
अनुष्टुप छंद:, श्री महाकालीमहालक्ष्मीमहासरस्वत्यो देवता:,
श्रीदुर्गाप्रीत्यर्थं सप्तश्लोकीदुर्गापाठे विनियोग: । 

ॐ इस दुर्गासप्तश्लोकी स्तोत्रमन्त्र के नारायण ऋषि हैं, अनुष्टुप छंद है, श्री महाकाली, महालक्ष्मी , और महासरस्वती देवता हैं, श्री दुर्गा की प्रसन्नता के लिए सप्तश्लोकी दुर्गा पाठ में इसका विनियोग किया जाता है !

ॐ ज्ञानिनामपि चेतांसि देवी भगवती हि सा !बलादाक्रष्य मोहाय महामाया प्रयच्छति।। 

वे भगवती महामाया देवी ज्ञानियों के भी चित को बलपूर्वक खींचकर मोह में डाल देती हैं ।।

दुर्गे स्म्रता हरसि भीतिमशेषजन्तो: स्वस्थे: स्म्रता मतिमतीव शुभाम् ददासि । 
दारिद्र्यदुख:भयहारिणी का त्वदन्या सर्वोपकारकर्नाय  सदार्द्रचित्ता ।। 
माँ दुर्गे ! आप स्मरण करने पर सब प्राणियों का भय हर लेती हैं और स्वस्थ पुरुषों द्वारा चिंतन करने पर उन्हें परम कल्याणमयी बुद्धि प्रदान करती हैं ! दुःख दरिद्रता और भय हरने वाली देवी ! आपके सिवा दूसरी कौन है , जिसका चित सबका उपकार करने के लिए सदा ही दयार्द्र रहता हो ।।


सर्वमंगलमंगल्ये शिवे सर्वार्थसाधिके । शरण्ये त्रयम्बके गौरी नारायणी नमोस्तु ते ।। 

नारायणी ! तुम सब प्रकार का मंगल प्रदान करने वाली मंगलमयी हो ! कल्याण दायिनी शिव हो !
सब पुरुषार्थों को सिद्ध करने वाली, शरणागतवत्सला, तीन नेत्रों वाली एवं गौरी हो ! तुम्हे नमस्कार है !!

शरणागतदीनार्तपरित्राणपरयाने । सर्वस्यार्तीहरे देवी नारायणी नमोस्तु ते ।। 

शरण में आये हुए दीनों एवं पीड़ितों की रक्षा में संलग्न रहने वाली तथा सबकी पीड़ा दूर करने वाली नारायणी देवी ! तुम्हे नमस्कार है !!

सर्वस्वरूपे सर्वेशे सर्वशक्तिसमन्विते । भयेभ्यस्त्राहि नो देवी दुर्गे देवी नामोsस्तु ते ।। 

सर्वस्वरूपा, सर्वेश्वरी तथा सब प्रकार की शक्तियों से सम्पन्न दिव्यरूपा दुर्गे देवी ! सब भयों से हमारी रक्षा करो; तुम्हे नमस्कार है !!

रोगानशेषानपहंसी तुष्टा  रुष्टा तु कामान सकलानभीष्टान। 
त्वामाश्रितानाम न विपन्नाराणाम त्वामाश्रिता ह्याश्रयताम प्रयान्ति ।। 

देवी ! तुम प्रसन्न होने पर सब रोगों को नष्ट कर देती हो और कुपित होने पर मनोवांछित सभी कामनाओं का नाश कर देती हो ।
जो लोग तुम्हारी शरण में जा चुके हैं, उन पर विपति तो आती ही नहीं, तुम्हारी शरण में गए हुए मनुष्य दुसरो को शरण देने वाले हो जाते हैं ।

सर्वाबाधाप्रशमनं त्रेलोक्यस्याखिलेश्वरी । 
एवमेव त्वया कार्यमस्मद्वैरिविनाशनम ।। 

सर्वेश्वरी ! तुम इसी प्रकार तीनो लोकों की समस्त बाधाओं को शांत करो और हमारे शत्रुओं का नाश करती रहो।

मंगलवार, 27 मार्च 2012

ॐ श्री गणेशाय नमः । Shri Ganeshaya Namaha


ॐ श्री गणेशाय नमः । Shri Ganeshaya Namaha
सुमुखश्चैकदंतश्च कपिलो गजकर्णकः ।
लम्बोदरश्च विकटो विघ्ननाशो गणाधिपः ।
धूम्रकेतुर्गणाध्यक्षो भालचन्द्रो गजाननः ।
द्वादशैतानि नामानि यः पठेच्छृणुयादपि ।
विद्यारंभे विवाहे च प्रवेशे निर्गमे तथा ।
संग्रामे संकटे चैव विघ्नस्तस्य न जायते ॥




श्री सङ्कष्टनाशन गणेश स्तोत्रम्

नारद उवाच।

प्रणम्य शिरसा देवं गौरी पुत्रं विनायाकम्।

भक्तावासं स्मरेन्नित्यम् आयुष्कामार्थसिद्धये॥१॥

प्रथमं वक्रतुण्डं च एकदन्तं द्वितीयकम्।

तृतीयं कृष्णपिङ्गाक्षं गजवक्त्रं चतर्थकम्॥२॥

लम्बोदरं पञ्चमं च षष्ठं विकटमेव च।

सप्तमं विघ्नराजेन्द्रं धूम्रवर्णं तथाष्टमम्॥३॥

नवमं भालचन्द्रं च दशमं तु विनायकम्।

एकादशं गणपतिं द्वादशं तु गजाननम्॥४॥

द्वादशैतानि नामानि त्रिसन्ध्यं यः पठेन्नरः।

न च विघ्नभयं तस्य सर्वसिद्धिकरं परम्॥५॥

विद्यार्थी लभते विद्यां धनार्थी लभते धनम्।

पुत्रार्थी लभते पुत्रान् मोक्षार्थी लभते गतिम्॥६॥

जपेद्गणपतिस्तोत्रं षड्भिर्मासैः फलं लभेत्।

संवत्सरेण सिद्धिं च लभते नात्र संशयः॥७॥

अष्टभ्यो ब्राह्मणेभ्यश्च लिखित्वा यः समर्पयेत्।

तस्य विद्या भवेत् सर्वा गणेशस्य प्रसादतः॥ ८॥

॥इति श्रीनारदपुराणे सङ्कष्टनाशनं नाम गणेशस्तोत्रं सम्पूर्णम्॥



॥श्री गणेशाय नमः॥

श्री प्रज्ञाविवर्धनाख्यं कार्तिकेय स्तोत्रंम्

स्कन्द उवाच।

योगिश्वरो महासेनः कार्तिकेयोऽग्निनन्दनः।

स्कन्दः कुमारः सेनानीः स्वामी शङ्करसम्भवः॥१॥

गाङ्गेयस्ताम्रचूडश्च ब्रह्मचारी शिखिध्वजः।

तारकारिरुमापुत्रः क्रौञ्चारिश्च षडाननः॥२॥

शब्दब्रह्म समुद्रश्च सिद्धः सारस्वतो गुहः।

सनत्कुमारो भगवान् भोगमोक्षफलप्रदः॥३॥

शरजन्मा गणाधीशपूर्वजो मुक्तिमार्गकृत्।

सर्वागमप्रणेता च वञ्छितार्थप्रदर्शनः॥४॥

अष्टाविंशतिनामानि मदियानीतियः पठेत्।

प्रत्यूषं श्रद्धया युक्तो मूको वाचस्पतिर्भवेत॥५॥

महामन्त्रमयानीति मम नामानुकीर्तनम्।

महाप्रज्ञामवाप्नोति नात्र कार्या विचारणा॥६॥

॥ इति श्रीरुद्रयामले प्रज्ञाविवर्धनाख्यं श्रीमत्कार्तिकेयस्तोत्रं सम्पूर्णं॥

इन लेखो  का भी अवलोकन करें: 

श्री गणेश जी की आरती 
ॐ श्री गणेशाय नमः
श्री गणेश चालिसा